SARDYNIA- niby Włochy..... a jednak jak nie Włochy :)))

Achernar, dla miłosników winka- znajdzie sie tam sporo pysznosci  

Asia, zasiadaj 

..............

Pierwszym odwiedzonym punktem programu , zgodnie z trasa wycieczki  było urocze miasteczko na wysokim wzgórzu - o pięknie brzmiącej nazwie: Castelsardo;

już dojeżdżamy, ale ten widoczek jest jeszcze zza szyby:

a ten już z punktu widokowego:

i zachwycona okolicznościami widokowo-doznaniowymi wycieczkowiczka

sama nazwa Castelsardo brzmi z włoska niezwykle romantycznie, a co oznacza po prostu Zamek Sardyński, choć w ciągu minionych wieków nazwa ta kilkakrotnie się zmieniała w zależności od tego, kto akurat władał wyspą; bo we wczesnym średniowieczu w latach 1102-1448 funkcjonowała nazwa Castel Genovese a na kilka wieków później do 1767 roku zmieniła się na Castel Aragonese aż do czasów gdy na mocy ówczesnego dekretu nadano jej obecną nazwę; samo miasteczko jest przede wszystkim przepięknie położone a widoki z góry zachwycą najwybredniejszych

Początki miasta związane są z wpływową rodziną Doria pochodzącej z Genui, która w celu ochrony handlu tej miejskiej republiki, w roku 1102 na wysokim wzgórzu rozpoczęła budowę tego zamku. Na stokach wzgórza wytworzyło się podzamcze, które z biegiem czasu przeistoczyło się w obecne miasto. W ciągu wieków, północna Sardynia wraz z miastem, kilkakrotnie zmieniała przynależność państwową. W związku z tym miasto nosiło kilka różnych nazw ; W 1718 roku miasto przeszło w ręce włoskiej Dynastii Sabaudzkiej panującej w Sabaudii i Piemoncie. Na mocy królewskiego dekretu z dnia 8 maja 1767 roku miastu nadano obecną nazwę - co oznacza po prostu : Sardyński Zamek, ale po włosku - Castelsardo - brzmi jakoś inaczej, niezwykle romantycznie...

oczywiście koniecznie należy tu zobaczyć pozostałości górującego nad miastem zamku rodu Doria, który jest głównym celem wizyty; nie,  nie sam zamek, tylko widoki nań; 

a daleka miasteczko wygląda obłędnie

Twierdzę Castelsardo na Sardynii założył w 1102 r. ród Doria (tak, ten sam, który założył Alghero, do którego pojedziemy później). Na szczycie miasta wznosi się do dziś Castello del Doria, czyli zamek powstały z inicjatywy właśnie rodu Doria. Poniżej zamku uformowało się do dziś funkcjonujące miasto.

żeby dostać się pod same mury, trzeba się trochę powspinać; my podjeżdżamy tyle ile możemy (do jedynego parkingu dla autokarów a dalej już per pedes po licznych schodach i uliczkach pnących się pod górę, uff  

niektóre schodki- baaardzo kolorowe i malownicze

i jesteśmy , voila

w mury  zamku nie wchodzimy (nawet nie wiem, czy coś tam jest?), cały trud jest dla widoków i jednego zabytku na górze

nurkujemy w Stare Miasto

po wspinaczce pod zamek i obejrzeniu widoczków z góry idziemy zobaczyć największy zabytek w Castelsardo- to Katedra p.w. św. Antoniego Pustelnika (Cattedrale di Sant'Antonio Abate) – dawna katedra średniowieczna, która po reformie administracji kościelnej na Sardynii w 1986 uzyskała tytuł Konkatedry

Kościół jest położony na wysokiej skarpie kilkadziesiąt metrów nad poziomem morza; dominującym elementem w zewnętrznym wyglądzie  jest wolnostojąca dzwonnica ( campanile) zwieńczona małą kopułą, która jest pokryta kolorową, ceramiczną dachówką; 

światynia ta wybudowana została w XV w. w miejscu wczesniejszej świątyni romańskiej; pierwotnie służyła jako kościół parafialny;  od roku 1503 wyniesiono ją do rangi Katedry

widoczki zza Katedry- niecodzienne ...

ale dla mnie jeszcze ciekawszy był mniejszy i starszy kosciółeczek (Santa Maria della Grazie) ; o taki:

z taką ciekwostką: 

otóż po co te drabiny przy krzyżu?

- zawiszają tu (w czasie świąt Wielkanocnych ) figurę ukrzyżowanego Chrystusa, która ma ręce na zawiasach; a potem wchodzą, zdejmują figurę, układają w szklanej trumnie pod ołtarzem, a potem znowu wchodzą na krzyżowe drabiny i mocują figurę na krzyżu

po sakraliach idziemy jeszcze w zaułki miasteczka 

i schodzimy w dół 

a tutaj gdzieś wprost przy uliczce rośnie sobie mirt; roślina z której owoców (granatowe jagody podobne do owoców jałowca) wyrabia się na całej Sardynii wino mirtowe; w zasadzie bardziej to likier jak wino, ale jest to bardzo popularny napitek na całej wyspie 

i nareszcie czas wolny hurra, i to całkiem sporo:)), bo prawie 2 godzinki:)) ; a w Castelsardo warto w czasie wolnym pobłądzić sobie w labiryncie uliczek i poszukać Pań- wyplataczek, które często można tutaj  spotkać (he he, coś podobnie jak Panie makaroniarki na ulicach Bari) ale Panie tutaj nie robią kluseczków, tylko  wyplatają swoje ciekawe puzderka z tzw palma-nany;

Sztuka plecenia tych koszyków w Castelsardo z liści plamy czasmi z trzciny i innych naturalnych materiałów to rzemiosło które ma tutaj wielowiekową tradycję ( to tzw:  intreccio) ;
używa się do tego celu głównie rosnącej tu palmy karłowatej (palma nana); na uliczkach tego miasteczka wciąż można zobaczyć wikliniarki przy pracy, znajduje się tu sporo sklepików z tym zaplatanym rękodziełem; (w innych częściach Sardynii- juz tego niegdzie nie spotkałam)

oczywiście musiałyśmy gdzieś przysiąść na kawusię:)) 

o kawie już Wam pisałam na poczatku, ale musicie wiedzieć ,że kawa na Sardynii to nieomalże religia  

Włosi słyną ze wspaniałej kawy wszędzie..., ale tutaj osiągnęli chyba szczyt mistrzostwa baristycznego:)) mała cafe-crema z gałką lodów (zwą tutaj: cafe affogato) rozkosznie studzi podniebienie w gorący dzień :)); takie cafe-crema-affogato to moje nowe sardyńskie odkrycie kawowe:)) 

jest jeszcze względnie wcześnie, więc nie będziemy jeszcze nic jeść, idziemy pobuszować więc w lokalnym sklepiku z produktami sardyńskimi:)

Dolci Misti - przywiozłam do domu, są pyszniutkie i tylko tutejsze:) warto spróbować

znane sardyńskie maski Mamutones i słynne noże (baaaardzo drogie!!! ) (o nich będę Wam opowiadać w dalszej części relacji) 

kończymy wizytę w uroczym Castelsardo przy Placu Nowego Stulecia - Piazza del Novecentenario i jedziemy dalej....

zatrzymujemy sie na chwilę przy chyba najbardziej znanej skale na Sardynii - to Roccia dell'Elefante, czyli Skała Słonia , która kształtem, faktycznie do złudzenia przypomina słonia:) ;

skała ta to dość duży głaz trachitu i andezytu, zniszczony przez czynniki atmosferyczne, które nadały mu kształt słonia; ma około 4 metry wysokości.

Skała ta ma ogromne znaczenie archeologiczne, ponieważ wewnątrz wykuto dwa domus de janas - starożytne grobowce pochodzące z okresu przednuragicznego

z boku nieco widać tą domus de janas , ale coś tam "grzebią" w ziemi  naukowcy, bo wokół jest pogrodzone i wstęp zabroniony ; choć to ogrodzenie - to jak to u południowców takie tylko "na słowo honoru" ani to nikogo nie ochroni jakby miał tam wpaść, ani urody nie dodaje   

dalej jeszcze króciutka wizyta w okolicach Alghero (w Anghelu Ruju), żeby zobaczyc z bliska taką pieczarę domus de janas (domek czarownic/wróżek) ; trzeba oczywiście nie lada wyobraźni, bo patrząc na to ma się wrazenie że to po prostu jakies małe jamy wydrążone przez czas i erozję; ale do tego przyłożył jednak rękę człowiek i pomógł naturze... choć to człowiek z przed kilku tysięcy lat...

Sardynia, będąc nieco odizolowaną wyspą, "gościła"  kilka rdzennych kultur, które stworzyły te jamy i późniejsze kamienne budowle, ; te pra-plemiona miały swoją sztukę, religię i architekturę i nadal są tajemniczym przedmiotem badań zarówno lokalnych, jak i międzynarodowych naukowców ;

Domus de Janas to najprawdopodobniej prehistoryczne grobowce, wydrążone wewnątrz naturalnych skał , zwykle granitowych ale i  z wapienia; te "domki czarownic" mogą być pojedyncze lub zgrupowane grobowce  ; zostały zbudowane między 3400 a 2700 pne (w czasach tzw kultury Ozieri) , co oznacza, że ​​pochodzą z kultury, która rządziła Sardynią przed Nuragijczykami/ Nuragikami (obie nazwy są w użyciu)  

i docieramy do Alghero w języku sardu: -S'Alighera, miasto na które mawiają tutaj dość powszechnie : Piccola Barcellona - ponieważ zachowało się tu całe mnóstwo śladów katalońskiej dominacji od czasów anno domini 1350-70, gdy to wojska Królestwa Aragonii wysiedliły stąd rdzenną ludność sardyńską w głąb lądu, sprowadzając w jej miejsce osadników z Katalonii, co było karą za wykrycie spisku przeciwko królowi, uknutego przez rządzący wówczas tym miastem ród Doria, (ta sama rodzinka co w Castelsardo :), wtedy to właśnie Alghero zostało zdobyte przez Aragończyków w roku pańskim 1353.

Miasto jest do dziś otoczone murami i prawie nieomalże nietknięte współczesnością; samo historyczne centrum to spacer w stylu powrót do średniowiecza ; piękne zabytki sakralne w stylu katalońskiego gotyku (przy czym pamiętajmy, że nie ma tu niczego co przypominało by dzisiejszą słynną w stylu "Barcelonę Gaudiego", bo to znacznie wcześniejsze czasy o kilka wieków wstecz:);

znajdziemy tu potężne bramy miejskie, brukowane uliczki, kameralne placyki otoczone starymi kamienicami a wśród tego wszystkiego niezliczone ilości kawiarnianych stolików i turystów popijających przed południem pyszną sardyńską kawkę albo tutejszy przysmak w postaci likieru mirtowego

jasne ze próbowałam:)) a smakuje.... ciekawie  

skoro Kasia wywołała temat win, to napiszę co nieco o sardyńskich trunkach

Likier mirtowy Mirto to na Sardynii dość niezwykły trunek robiony włąsnie z tej roslinki, która pokazywałam - z mirtu, znanej na Sardynii i sasiedniej Korsyce; Istnieją dwie odmiany: Mirto Bianco – robione z samych liści i białych kwiatków mirtu oraz Mirto Rosso z dodatkiem owoców mirtu, czyli odmiany jagód, na które mówia tutaj borówki. ; zawartość alkoholu to najczęściej przedział : 30-32%, ; odmiana Mirto Bianco występuje znacznie rzadziej i jest nico cierpkie, nieomal zupełnie pozbawione słodyczy ,natomiast  Mirto Rosso jest wprawdzie również dość cierpkie, ale jednocześnie słodkie dzięki dodatkowi miodu i mimo, że to mirto w smaku nieco przypomina gorzką aronię, to doprawdy jest przepyszne, a nawet doskonałe:) ja generalnie nie lubię likierów ani żadnych innych słodkich alkoholi, ale mirto mi smakowało, zarówno to wypite na wyspie jak i przywiezione do domu w różnych postaciach:))

i pod postacią magnesików: 

kupiłam nawet mirto w małej korkowej buteleczce, która stanęła na półce kominkowej wśród mojej kolekcji " plażowych piasków ze świata" - jako zastępstwo za piasek:) ; z Sardynii nie przywiozłam piasku nie chciałam ryzykować kilkutysięcznej grzywny i to w Euro:)) 

kolejnym winnym przysmakiem jest słynne na całej Sardynii z jedynego w swoim rodzaju smaku - to wino Cannonau  

a skąd ten wyrafinowany smak? - wszak to wino jak wino ....

jak dla mnie- to wino zupełnie niecodzienne i nieoczywiste , bo intryguje smakiem od samego początku , wręcz totalnie  uwodzi:)).; pełne różnych aromatów i korzenno-owocowych nut ; wino, którego z pewnością nie da się szybko zapomnieć, bo jego smak pozostaje z nami długo po wypiciu; a naczym polega ten fenomen? 

a no tajemnicą jest ponoć zawartość soli morskiej:)) 

a skąd ta sól w winie? - nieee... no nie sama sól, ale to ona wlaśnie stworzyła ten niecodzienny posmak; bo to wiejące na Sardynii sirocco i maestrale  - niosa  kropelki wody morskiej która osiada na winogronach.... 

jedźcie na Sardynię  i sami spróbujcie....

butla Cannonau zwieziona do domu i dawno juz wypita